Foto! (VI)

Gölge e-Dergi 50

Gölge çizgiroman dergisinin 50. sayısı çıktı.
Buradan download edebilirsiniz.

Foto! (V)

Kaptan Venüs

Lami Tiryaki'den Kaptan Venüs çizgiroman serisi üzerine güzel bir inceleme. Aşağıda girişini okuyabileceğiniz yazının devamı ise burada. Bu bahaneyle Ali Recan'ı da bir kez daha anmış olalım...

Kaptan Venüs

"Adını aldığı Aşk Tanrıçası'na yaraşır güzelliği ile kurgu bilimin en çarpıcı, en göz alıcı konularıyla, Kaptan Venüs her Cuma sizinle..."


Alfa Yayınları reklamlarından 

Diana Palmer (Walker), Narda, Karma, Vampirella, Betty, Druuna, Dale Arden, Valeria, Red Sonja, Diana Lombard, Gazeteci Funda, Lilith, Ceylan Gözü, Louis Lane, Julia Kendall, Legs Weaver, Suzy Brown ve daha niceleri... Çizgi romanlarda bir dolu kadın tiplemeleri yer alır. Genellikle ikincil rollerde gözükürler; sevgili, arkadaş, düşman ya da mağdur olarak öykülerden geçip giderler. Legs Weaver, Red Sonja gibi erkek tiplemelerin başrolü oynadığı çizgi romanlardan sivrilip çıkanları, kendi bağımsız dizisini oluşturacak kadar popüler olanları vardır. Bu açıdan yerli çizgi romanlarımıza baktığımızda, durumun daha da sınırlı olduğu çarpar gözümüze. Biri hariç hemen tüm kadın tiplemeler, ya "millî ve hamasi" tipler olarak yan "rollerde" ya da mizah dergilerinde -gazetelerde bant-karikatür olarak yer alırlar.

Alfa Yayınları'ndan çıkan bir çizgi roman başarı kazanmış bir istisna sayılabilir. Bir miktar kopya ve biraz da bizden öğelerle oluşturulan, ancak kendine has bir evreni ve okur kitlesi olan Kaptan Venüs'ten bahsediyoruz...

Venüs, Yüzbaşı Volkan'ın yaratıcısı Ali Recan tarafından 1978 yılında (o dönemin sosyo-kültürel özelliklerini taşıyarak) yaratılmıştır. Venüs'ün yüzünde, Farah Fawcett gibi o yılların gözde Holywood oyuncularının esintileri farkedilir. Buna karşılık balık eti bedeniyle Yeşilçam'ın kadın oyuncularını da andırmaktadır. Kaptan Venüs'ün tasarımıyla, tam bir Doğu-Batı sentezi oluşturulmuştur diyebiliriz. Cinsel patlama yaşanan yetmişli yıllarda, dünyanın hemen her yerinde erotik objelerin her türlü anlatıya dahli söz konusuydu. Tecimsel, estetik ya da ideolojik kaygılarla "çıplaklık" ve erotizm mevcut tüm örüntülere sızıyordu. En ciddi filmlerde bile çıplaklığa rastlanabiliyordu. Çizgi romanlar da bu dalgalanmadan kaçınılmaz olarak payını aldı. Venüs'ün de, yayımlandığı dönem itibarıyla, bu akıma kapılmaması düşünülemezdi elbette. Yüzbaşı Volkan'da olduğu gibi ölçülü bir erotizm zaman zaman Venüs'te de kendini hissettiriyordu. Her şeyden önce Venüs'ün göğüslerini yarı yarıya açık bırakan daracık giysisi itibariyle Venüs erotik olarak tasarlanmıştı. Ancak yine de onun sadece erotik temalı bir çizgi roman olduğunu düşünmek, pek de doğru bir yorum sayılmaz.

Kişisel olarak, Ali Recan'ın, Kaptan Venüs'te erotizme gerektiği kadar, üstelik çoğu kez seviyeli bir şekilde yer verdiğini düşünüyorum, örneğin ilk macera olan Uzayda Kaybolan Kadın'ın girişindeki bölüm ya da yine aynı sayının 13. sayfasındaki kareler sanat tablolarını andıran oldukça estetik bir anlayışla tasarlanmıştır. Dizide, kimi sevişme sahneleri ticarî amaçlı olarak kullanılmış olsa da, Venüs'ü erotik çizgi roman türüne sokmaya yeterli değildir. Bazı maceralarda bu özellik zorlanmış, fakat dizinin genel havası içinde atıl kalmıştır